COĞRAFİ TERİMLER SÖZLÜĞÜ

                                                                      -A-

• A HORİZONU : Toprağın en üst kısmındaki kattır.Organik maddeler bolca bu katta yer alır.Tarım faaliyetlerinin yapıldığı kattır.
• ABİSAL BÖLGE : Denizlerin,okyanusların 2 km'den derin ve ışık görmeyen yerleridir.
• ABLASYON : Buzul alanlarında erime,buharlaşma sonucunda meydana gelen kütle kaybının olduğu kar sınırının altında kalan alandır.
• AÇIK HAVA : Gökyüzünün bulutsuz ve güneşli olma durumu.
• AÇIK HAVA : Sularını deniz ve okyanuslara ulaştırabilen havzalara verilen isimdir.
• ADA : Dört tarafı sularla çevrili kara parçasıdır.
• ADACIK: Adanın küçüğüne verilen addır.
• ADATEPE : Çoğunlukla tropikal alanlarda görülen,aşınmadan dolayı oluşan tepedir.
• ADYABATİK : Sıcaklığın sürekli olarak değişmesi,sabit olmama durumu.
• AEROLOJİ : Atmosferin üst katmanlarını ve havayı inceleyen bilim dalıdır.
• AFEL : Dünya'nın Güneş'e en uzak olduğu konuma verilen addır.
• AĞAÇ SINIRI : Ağacın enlem ve bakıya göre ulaşabileceği,büyümesinin durduğu ağaç yetişmeyen bölgedir.
• AĞAÇLANDIRMA : Ormanların tahrip edilmesi sonucunda insan eliyle yeniden ağaç dikilmesi,yapılandırma işlemidir.
• AĞAÇSIL : Ağaç ile ilgili olan.
• AĞIL : Çoğunlukla yerleşim yerlerinden uzakta kurulan,koyun,keçilerin barındığı üstü açık,çevresi çitlerle çevrili olan yerdir.
• AGRONOMİ : Bitkileri kullanarak gıda,yakıt vs... kullanılmasını sağlayan teknolojidir.
• AHIR : Evcil,büyükbaş hayvanların barındırıldığı kapalı alana verilen addır.
• AHIR HAYVANCILIĞI : Kapalı alanlarda hayvanlara bakılarak soylarını iyileştirme faaliyetleridir.
• AKAÇLAMA : Toprağın verimli olması için yapılan,yer altı sularını düzenleme işidir.
• AKAÇLAMA HAVZASI : Akarsu sularının toplandığı,boşaltıldığı havzalardır.
• AKARSU : Belirli bir yatak içerisinde,yer altı ve yeryüzünde,eğim boyunca sürekli ya da belirli bir zamanda akan sudur.
• AKARSU AKIMI : Akarsuların herhangi bir yerindenbirim zamanda geçen su miktarıdır.
• AKARSU AŞINDIRMASI : Akarsuların yataklarını topladıkları maddeler ile aşındırmasıdır.
• AKARSU-BİRİKİNTİ OVASI : Akarsuların getirdiği katı madellerin yığılmasıyla oluşan ovalardır.Bu ovalar verimli ovalardır.
• AKARSU-BUZUL ŞEKİLLERİ : Buzulların erimesinden doğan ve bu şekilde ortaya çıkan akarsu sularının biriktirme sonucunda oluşturduğu şekillerdir.
• AKARSU HAVZASI : Akarsuların sularını topladığı alanlardır.
• AKARSU YATAĞI : Akarsuların aktığı yerdir.
• AKARSU ÇIĞIRI : Akarsuyun kaynağı ile denize döküldüğü ağzı arasındaki bölümdür.
• AKARSU REJİMİ : Akarsuların yıl içerisinde akışında meydana gelen değişmelerdir.
• AKDENİZ : Atlas okyanusuna bağlı olan,Türkiye'nin güneyinde yer alan bir denizdir.
• AKDENİZ BİTKİ ÖRTÜSÜ : Akdeniz iklimine bağlı,yaz kuraklığına bağlı dayanıklı bitkilerin oluşturduğu bitki örtüsüdür.
• AKDENİZ İKLİMİ : Kışları ılık ve yağışlı,yazları sıcak ve kurak olan iklim tipidir.
• AKİFER : İçerisinde suyun birikip aktığı geçirgen özelliğinde olan oluşumdur.
• ALACAKARANLIK : Gün doğumu ve gün batımı ile gün kararması arasındaki zamandır.
• ALÇI TAŞI : Suda kolayca çözülebilen kimyasal tortul kayaçtır.
• ALİZE RÜZGARLARI : 30 Kuzey 30 Güney paralelleri çevresindeki yüksek basınç kuşaklarından ekvatora doğru esen rüzgarlardır.
• ALPİN ÇAYIRLAR : Yüksek dağlık alanlarda görülen çayırlıklardır.
• ALÜVYAL : Akarsuların taşıyıp,biriktirdiği maddelere verilen addır.
• ALÜVYAL SET GÖLLERİ : Alüvyaller ile akarsuyun önünün kapanması sonucunda meydana gelen göllerdir.
• ANAKAYA : Sabit,kayalar,taşlar,tabakalar...
• ANA YÖN : Doğu,batı,kuzey,güney yönlerinden her birine verilen addır.
• ANTİKLİNAL : Kıvrımlı yapıların üst kısmında bulunan tabakadır.
• ANTİSİKLON : Yüksek basınç
• ANTROPOJEN BOZKIR : İnsanlar tarafından ormanların tahrip edilmesi sonucunda meydana gelen bozkırlardır.
• ARAZİ : Kara üstündeki toprak parçası. (Karstik,volkanik,tarım,orman...)
• ART BÖLGE : Bir limanın etki alanına giren yer.
• ARTEZYEN : Geçirimli tabaka içeresinde biriken kuyu suyudur.
• AŞIRI OTLATMA : Otların büyümesini engelleyecek derecede hayvanlara ot yedirilmesi.
• ASPİR : Papatyagillerden çeşitli renklerde çiçek açan bir yağ bitkisi türüdür.
• ATLAS : Toplanmış haritalar takımı.
• ATMOSFER : Dünyayı saran gaz kütlesidir.
• AZONAL TOPRAK : İklimin etkisinden yoksun,katları olmayan topraklardır.
  
  
                                                              -B-

• B HORİZONU : Çoğunlukla açık renkte olmakla beraber,minarellerin toplandığı katmandır.
• BADİYE : Çöl.
• BAĞ : Üzüm yetiştirilen tarla.
• BAĞIL NEM : Mutlak nemin basınç ve sıcaklık koşullarında tutabileceği azami su miktarına oranıdır.
• BAKI : Dağların Güneş'e bakış kısmına verilen addır.Güneş'e göre konumu.
• BARAJ : Suyu toplamaya yarayan büyük,dayanıklı yapılara verilen addır.
• BARKAN : Rüzgar taşınma şekli ile oluşan kum tepecikleridir.
• BAROMETRE : Atmosfer basıncını ölçen aygıt.
• BANKİZ : Kutup çevrelerindeki buz kütleleridir.
• BARİSFER : Yerin derinliklerinde bulunan ağır tabakadır.
• BATI RÜZGARLARI : Dinamik yüksek basınç kuşaklarından dinamik alçak basınçlara doğru esen rüzgarlardır.
• BATIK VADİLER : Deniz suyunun yükselmesi veya yer kabuğunun çökmesi sonucunda vadinin sular altında kalma durumudur.
• BATOLİT : Magmanın katılaşması sonucunda oluşan magmatik yerleşimdir.
• BAYIR : Eğimli yer.
• BİRİKİNTİ KIYISI : Akarsu ya da deniz sularının sürükleyip topladığı maddelerle dolmuş kıyı.
• BİRİKİNTİ OVASI : Alüvyal maddelerin birikmesiyle oluşan ovalardır.
• BİRİKİNTİ KONİSİ : Yamaçlardan inen akarsu suları taşıdıkları maddeleri eğimin azaldığı yerlerde biriktirir.Yarım koni biçiminde oluşan bu şekillere birikinti konisi denir.
• BİTKİ ÖRTÜSÜ : Bir bölgedeki bitki topluluğunun meydana getirdiği örtüdür.
• BOĞAZ : İki denizi ya da iki karayı birbirine bağlayan geçit.
• BOĞAZ VADİ : Derine aşındırmanın kuvvetli olduğu vadilerdir.
• BOYLAM : Başlangıç meridyeninin doğusundaki ve batısındaki bir noktanın açısal mesafesi.
• BOYUN : Ters yönde açılmış iki akarsu vadisinin en yüksek iki doruk arasındaki alanın en alçak yeridir.
• BOYUNA KIYI : Dağların kıyıya paralel uzandığı kıyı tipidir.
• BOZKIR : Kurak bölgelerde yer alan sert dikenli ot ve çalılıkların oluşturduğu bitki örtüsüdür.
• BÖLGE : Yeryüzünün ekonomik,beşeri ya da doğal özelliklerine göre belirlenen alanlar.
• BULUT : Su buharının yüksek kesimlerde yoğunlaşmasıyla oluşan kümelerdir.
• BUZUL : Buz kütlesi.
  
  
                                                            -C-Ç-

• C HORİZONU : Topraktaki ayrışma katıdır.
• CEPHE : Farklı hava kütlelerinin karşılaştıkları alan. 
• CEPHE YAĞIŞI : Farklı sıcaklıktaki hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında meydana gelen yağış türüdür.
• COĞRAFİ KONUM : Yeryüzündeki herhangi bir alanın bulunduğu konum.
• ÇAĞLAYAN : Küçük denilebilecek bir akarsuyun çok yüksek sayılamayacak bir yerden döküldüğü yer.
• ÇAKIL : Suyun aşındırması sonucunda keskinlikleri kaybolmuş küçük bir taş türüdür.
• ÇAKIL ÇÖLÜ : Üzeri çakıllarla kaplı çöl.
• ÇALDIRIK : Gökyüzünün kara bulutlarla kaplı olması halinde bile sadece döküntü şeklinde yağmur yağması durumu ve bulutun geçme durumu.
• ÇALI : Orman tahribi sonucunda meydana gelen bitki formasyonudur.
• ÇAM ORMANI : İğne yapraklı ağaçların bol olduğu ormanlardır.
• ÇAMUR : Kum,toprak,toz gibi maddelerin suyla karışması sonucunda oluşan maddedir.
• ÇAMURLU YAĞMUR : Rüzgarla havalanan kumların gökteki bulutun içinde ıslanıp yağmuru çamura dönüştürmesi sonucunda oluşan yağmurdur.
• ÇANAK : Çevresine göre çukurluk gösteren yer.
• ÇARPAK : Menderes bükümleri yaparak akan ırmağın su yatağına doğru eğimli uzanan ve hızlı akış çizgisinin yanaştığı kıyı olduğu için kemirilen yanı.
• ÇAVLAN : Büyük çağlayan.
• ÇAY : Irmaktan küçük fakat dereden büyük olan akarsu.
• ÇAYIR : Çoğunlukla düz,otça zengin olan yer.
• ÇELTİK : Kabuğu soyulmamış pirince verilen addır.
• ÇENTİK : Dalga oyuğu.
• ÇENTİK VADİ : Akarsuların derine aşındırma yapması sonucunda oluşan V şekilli vadilerdir.
• ÇERNEZYOM : Dünya'nın en verimli toprağına verilen addır.
• ÇIĞ : Yüksek dağlardan yuvarlanarak büyüyen ve düşen kar yığınıdır.
• ÇIĞIR : Akarsuyun döküldüğü yere kadar izlediği yol.
• ÇİSELEME : Yağmurun çok yavaş biçimde yağması.
• ÇİY : Havanın açık olduğu gecelerde bitkilerde beliren su tanecikleri.
• ÇÖL : Bitki örtüsünün bulunmadığı ya da çok cılız olduğu yer.
• ÇORAK : Su geçirmeyen killi toprak.
  
  
  
                                                             -D-
• D HORİZONU : Fiziksel ve kimyasal çözülmelerin görülmediği toprağın en alt katmanıdır.
• DAĞ : Çevresindeki karasal alanlara oranla daha yüksek olan kara kütlesidir.
• DAĞ İKLİMİ : Yüksek bölgelere has iklim türü.
• DALGA : Denizlerde rüzgarların oluşturduğu salınım hareketleri.
• DALGA AŞINDIRMASI : Deniz sularının aşındırıcı kuvvetiyle kıyıları yıpratması olayı.
• DALGA BOYU : Birbirini izleyen dalgaların arasındaki mesafedir.
• DALGA ÇUKURU : Birbirini izleyen dalgalar arasında oluşan çukur.
• DALGAKIRAN : Liman ve iskele önlerine yapılan setlerdir.
• DARGEÇİT : Genellikle dağlık alanlarda görülen geçilmesi zor olan yer.
• DEBİ : Akarsuyun yada genel anlamda bir akışkanın akım gücüdür.
• DEFNE : Yıl boyunca yaprakları yeşil kalan Akdeniz iklimine ait bir bitki.
• DELTA : Denize yahut bir göle ulaşan akarsuyun ağzında oluşan alüvyon birikintisi.
• DEMOGRAFİ : Nüfusun dinamik özelliklerini inceleyen bilim dalı.
• DENİZ : Yer kabuğunun çukur alanlarını dolduran,kaplayan tuzlu su kütlesi.
• DENİZ MELTEMİ : Gündüzleri denizden karaya doğru esen yeldir.
• DEPREM : Yer kabuğunun iç kesimlerinde biriken enerjinin fay hatları üzerinden meydana gelen kırıklarla dışarıya atılması olayıdır.
• DEPREM BÖLGESİ : Depremlerin sık görüldüğü alanlardır.
• DERE : En küçük akarsulara verilen addır.
• DEV KAZANI : Şelalelerin döküldükleri yerlerde oluşan derin şekillerdir.
• DİKİT : Mağara tabanlarından yukarıya doğru yükselen şekillerdir.
• DOĞA : Kendiliğinden var olan her şey.
• DOĞAL KAYNAK : İnsan emeği ile oluşmayan,işlendiğinde kazanç sağlayan kaynaktır.
• DOLİN : Kalkerli arazilerde erime,çökme sonucunda oluşan çukurlardır.
• DON : Sıcaklığın - değerlere düşmesiyle suyun buz haline gelme durumudur.
• DORUK : Dağların en tepe noktası.
• DÜZLÜK: Az eğimli ya da hiç eğimi olmayan yerler.
  
  
  
                                                              -E-
• EKİNOKS : Gece ve gündüz sürelerinin eşit olduğu tarihler. (21 Mart-23 Eylül)
• EKLİPTİK : Dü
• EBONİT : Kauçuk ile kükürtün işlenmesi sonucunda elde edilen bir plastik madde.
• EKİM ALANI : Ekim,dikim işlerinin yapıldığı yer.
• nya'nın yörüngesinden geçtiği varsayılan düzlemdir.
• EKOLOJİ : Canlı ve ortamı arasındaki ilişkileri inceleyen bilim.
• EKONOMİK COĞRAFYA : Ekonomik olayların bir yerde dağılışını,öteki coğrafya olaylarıyla ilişkisini araştıran bir coğrafya kolu.
• EKSOZFER : Atmosferin en dış tabakasıdır.
• EKVATOR : Kuzey ve Güney yarımküreleri birbirinden ayıran,ikiye bölen hayali çizgi.
• EKVATORAL İKLİM : Dönenceler arasındaki bölgelerin iklimi.Sıcaklık yıl boyunca 20 dereceden aşağı düşmez.
• ENDEMİK BİTKİ : Yerli bitki anlamına gelen söz.
• ENGEBE : Çukurluk,dağlık,düz olmayan yer şekilleridir.
• ENLEM : Herhangi bir yerin başlangıç paraleli olan Ekvatora uzaklığının açısal değeridir.
• ENTANSİF TARIM : Tarımda verimliliği arttırmak için tüm olanakların kullanıldığı tarım yöntemidir.
• EPİROJENEZ : Yer kabuğunda meydana gelen alçalma-yükselme hareketleridir.
• EPİSANTR : Deprem enerjisinin açığa çıktığı orta nokta.
• EROZYON : Toprağın dış etkilerle aşındırılıp yerinden kopartılması olayı.
• ESMER KÖMÜR : Linyit.
• ESMER TOPRAK : Orta kuşak ikliminin bazı yerlerinde görülen bir toprak çeşitidir.
  
  
  
                                                               -F-
• FAAL NÜFUS : Çalışan,aktif,üreten nüfus.
• FALEZ : Kıyı alanlarda dalgaların aşındırması sonucunda oluşan sarp kıyılar.
• FAY : Yer kabuğu hareketleri sırasında basınç ve gerilme kuvvetleriyle blokların yer değiştirmesi.
• FAY HATTI : Yer kabuğunun herhangi bir yerinin kırılması ile oluşan kırık yerleri.
• FENOLOJİ : Doğal olayların zamanlarını inceleyen bilim dalı.
• FIRTINA : Yağmur ve kasırgaya yol açabilecek güçlü rüzgar.
• FİDAN : Bitkilerin yeni yetişmeye başladığı ilk aşamada olan bitki.
• FİDANLIK : Fidan büyütülen,yetiştirilen yer.
• FİDE : Bazı tarım ürünlerinin özel alanlarda tohumdan yetiştirilerek tarımı yapılmak amacıyla tarlalara ekilecek seviyeye gelmiş hali.
• FİĞ : Baklagiller sınıfında yer alan bir bitki türü.
• FİTOCOĞRAFYA : Bitki coğrafyasıdır.
• FİUMARA : Kurak bölgelerde sağanak yağışlarla kurak kalan akarsuyun birden taşması.
• FİYORD KIYI : Buzulların meydana getirdiği U şeklindeki vadilerin su altında kalması sonucunda oluşan kıyı tipi.
• FİZİKSEL ÇÖZÜLME : Taşların fiziksel etkiler sonucunda küçük parçalara ayrılma durumu.
• FOSİL : Jeolojik eski devirlerden kalma canlıların taşlaşmış kalıntıları.
• FÖHN RÜZGARI : Dağ yamacını aşan rüzgar diğer dağ yamacında sıcaklığı arttırır.Nem açığı meydana gelir.Kurutucu etki yapan bu rüzgara Föhn Rüzgarı denir.
  
  
                                                              -G-
• GAP : Güneydoğu Anadolu Projesi.Kalkınmayı amaçlayan proje.
• GARİG : Makilerin tahrip edilmesi sonucunda Akdeniz bölgesinde ortaya çıkan kısa boylu çalı.
• GAYZER : Yer altındaki sıcak suyun yeryüzüne fışkırarak çıktığı kaynak.
• GELGİT : Ay ve Güneş'in çekim etkileri ile deniz suyunun yükselip alçalması.
• GEOİT : Dünya'nın kendine özgü olan ekvatordan şişkin,kutuplardan basık olması durumu.
• GEOSFER : Dünyayı oluşturan iç içe kürelere verilen ad.
• GİDEĞEN : Göl ayağı.
• GLASYASYON : Buzullaşma.
• GÖL : Çukur alanlarda biriken durgun su kütlesi.
• GÖLET : Yapay göl. 
• GÖLGELENDİRME YÖNTEMİ : Güneş ışınlarının yer şekillerine 45 derece açı ile geldiği varsayılarak arazi yapısı gösterilir.
• GRABEN : Yer kabuğunun kırılması sonucunda alçakta kalan yer.
• GRİZU : Patlayıcı gaz.
• GÜBRE : Verimi arttırmak maksadıyla toprağa karıştırılan kimyasal maddeler.
• GÜN BERİ : Dünya'nın Güneş'e en çok yaklaştığı ve yörüngede en hızlı döndüğü gündür.
• GÜN DÖNÜMÜ : Güneş ışınlarının yeryüzüne en dik ve en eğik geldiği dönemler.
• GÜNEŞ : Samanyolu galaksisinde yer alan yaklaşık 200 milyar yıldızdan bir tanesidir.
• GÜNEŞ TUTULMASI : Dünya ile Güneşin arasına Ay'ın girmesiyle gölgesinin Dünya yüzeyine düşmesi durumu.                  
• GÜN ÖTE : Dünya'nın Güneş'ten en çok uzaklaştığı ve yörüngede en yavaş döndüğü gündür.
  
  
                                                            -H-
• HABİTAT : Bitki ve hayvanların barındığı ortama verilen ad.Coğrafi bakımdan ekvatoral ormanlar,ılıman kuşak vs... gibi doğal birimlerin her biri habitattır.
• HAFRİYAT : Kazı.
• HALİÇ : Gelgit vakalarının belirgin olarak yaşandığı alanlarda bu vakalardan meydana gelen akıntıların etki yaptığı kıyılarda ırmak ağız kısımlarının huni şeklinde genişlemiş olan durumu. 
• HALİÇLİ KIYI : Yükseltisi az platoların veya tepelik bir alanda bulunan vadilerin aşağı kısımlarının sular altında kalması ile meydana gelen kıyı tipidir.
• HALOFİT : Tuzcul bir bitki. 
• HAMSİN : Arap Yarımadası'nda ve Kuzey Afrika'da esen kuru bir rüzgardır.
• HARİTA : Dünya'nın bütün kısımlarının veya bir bölümünün kuşbakışı görünümünün belli oranda küçültülerek düzleme aktarılmış şekline verilen ad.
• HAŞHAŞ : Kapsülünden eczacılıkta faydalanılan,morfin elde edilen ve tohumlarından yağ elde edilen bir tarım ürünü.
• HAVA KÜRE : Atmosfer.
• HAVZA : Akarsuyun bütün kolları ile birlikte beslendiği alana verilen ad.
• HEKTAR : 10.000 m kareye eşit ölçü.
• HEYELAN : Eğimli alanlarda bulunan toprağın topyekün kayması.
• HEYELAN SET GÖLLERİ : Akarsu vadisinin ön kısmının kayan toprak kütlesi tarafından kapatılmasıyla oluşan göllerdir.
• HİDROELEKTRİK ENERJİ : Su gücüne dayalı,barajlardan elde edilen enerji.   
• HİDROSFER : Su küre.
• HÖRGÜÇ KAYA : Buzul aşındırması ile oluşan deve sırtına benzeyen kaya.
• HÖYÜK : Antik şehirlerin zaman içerisinde tepe görünümünü almış eski yerleşim yerleşim yeri.
  
  
                                                         -I-İ-
• ILICA : Yer altındaki sıcak suyun yüzeydeki hali.
• ILIMAN KUŞAK : Orta kuşak karalarının iç kısımlarında görülen kuşak.
• İÇ DENİZ : Boğazlar aracılığıyla okyanuslara bağlanan kara içlerine sokulmuş denizlere verilen ad.
• İÇ KUVVETLER : Yer içindeki enerjiden kaynaklanarak yeryüzü şekillerini oluşturan yer kabuğu hareketleri.
• İDARİ HARİTA : İdari bölümleri gösteren harita.
• İĞNE YAPRAKLI ORMAN : Yaprakları iğne biçiminde olan,köknar,çam,ladin gibi ağaçlardan meydana gelen orman.
• İL : Türkiye'nin en büyük idari bilimidir.
• İLÇE : İlden sonra gelen idari bilimdir.
• İPEK BÖCEKÇİLİĞİ : İpek ipliği ile elde etmek için yapılan faaliyetlerdir.
• İYONOSFER : Mor ötesi ışınların molekülleri parçalayarak iyonlar haline getirdiği katman.
• İZOHİPS: Eş yükselti eğrileri.
• İZOTERM : Eş sıcaklık eğrileri.
  
  
                                                       -J-
• JEOLOJİ : Yer bilimi.
• JEOMORFOLOJİ : Yer şekilleri bilimi.
• JEOMORFOLOJİ HARİTALARI : Yer şekilleri hakkında bilgi veren haritalardır.
• JEOPOLİTİK : Coğrafi konumun uluslararası etkilerini inceleyen,bundan neticeler çıkaran bilim dalıdır.
• JEOSENKLİNAL : Derin deniz,göl çanakları.
• JEOTERMAL ENERJİ : Yer kabuğunun içinden gelen sıcak suların değerlendirilmesi sonucunda elde edilen elektrik enerjisi.
• JİPS : Suda kolayca çözünebilen alçı taşı.
  
  
                                                     -K-
• KABA TARIM : Nadas usulünün çokça tercih edildiği tarım yöntemi.
• KABARTMA YÖNTEMİ : Bu haritalarda yükseltiler belli oranda küçültülür.Yer şekilleri kabartılarak gösterilir.
• KADASTRO HARİTASI : Arazi ve mülklerin yerini,sınırlarını gösteren büyük ölçekli harita.
• KAHVERENGİ ORMAN TOPRAKLARI : Geniş yapraklı ormanların bol olduğu alanlarda oluşan kalsiyum miktarı fazla olan toprak.
• KALDERA : Volkan konisinin patlaması ya da çökmesi sonucunda oluşan geniş çukurluk.
• KANYON VADİ : Akarsuyun derine aşındırması sonucunda oluşan vadilerdir.
• KAPALI HAVZA : Sularını denize ya da okyanusa ulaştıramayan alanlar.
• KAPLICA : Fay hatlarından yer kabuğunun içinden sıcak suların yüzeye çıkması sonucunda oluşan kaynak.
• KARASAL İKLİM : Kara içlerinde görülen,deniz etkisinden uzak olan iklim.
• KARASALLIK : Karaların ısınma özelliklerine bağlı olarak ortaya çıkan iklim özelliği.
• KARSTİK GÖL : Eriyebilen kayaçların bulunduğu yerlerde meydana gelen göllerdir.
• KAYAÇ : Taş,kaya... Yer kabuğunun ana malzemesini oluşturur.
• KAYNAK : Yer altı sularının çıktığı yerlere verilen ad.
• KESİR ÖLÇEK : Haritalardaki küçültmeyi basit kesir ile ifade eden ölçek türü.
• KIRGIBAYIR : Sel yarıntılarıyla dolu olan,yarı kurak iklim bölgelerinde görülen yamaçlara verilen ad.
• KITA SAHANLIĞI : Deniz kıyısında 200 metre derinliğe kadar olan sahalardır.
• KITASAL KABUK: Dünya'nın üst kısmını kaplayan katı kabuk.
• KOLÜVYAL TOPRAK : Dağların eteklerinde biriken aşınma sonucu meydana gelen topraklardır.
• KOM : Geçici yerleşme tipidir.
• KÖRFEZ : Denizin karaya doğru sokulmuş kısmı.
• KÖY : En küçük idari birimdir.
• KRATER : Yanardağ doruğunda bulunan çanak şeklindeki çukurluk.
• KRATER GÖLÜ : Yanardağ doruğunda oluşan çukurluklarda biriken suların oluşturduğu göl.
• KÜSBE : Hayvan yemi olarak kullanılan,yağlı ve sulu bitkilerin posası.
• KUTUP : Ekvatora en uzak olan nokta.
  
  
                                                 -L-
• L DALGASI : Yüzey dalgaları.Hızlara diğer dalgalara göre daha azdır.
• LADİN : Kuzey yarım kürenin soğuk alanlarında yetişen,her daim yeşil kalan ağaç türü.
• LAGÜN : Dalgalar tarafından oluşan bir kıyı birikim şeklidir.
• LAPYA : Kireç taşı yüzeyinin sular ile aşınması sonucunda oluşan küçük oluklar.
• LATERİT : Nemli,sıcak ekvatoral bölge toprağı.
• LAV : Volkanik patlama sırasında yanardağdan çıkan çok yüksek sıcaklık değerine sahip ve akıcı bir madde.
• LİMAN : Dalgalara karşı korunaklı özelliğe sahip,gemilerin karaya yaklaşarak yük veya yolcu alıp,bıraktıkları yer.
• LİMANLI KIYI : Geniş tabanlı vadilerin,koy ve körfezlerin deniz suları altında kalmasıyla oluşan kıyı tipi.
• LİTOSFER : Taş küre.
• LÖS : Kil,kum içeren bir toprak türü.
  
  
                                              -M-
• MAAR : Volkanik alanlarda gazların patlaması sonucunda yüzeydeki kütlede meydana gelen çukurluk.
• MADEN CEVHERİ : İçerisinde maden içeren toprak.
• MAĞARA : Kalkerli arazilerde yer altında bulunan suların aşındırması ile meydana gelen boşluklardır.
• MAGMA : Sıcak ve akıcı manto malzemesi.
• MAKİ : Akdeniz iklim bölgesine has,yeşil ve kurakçıl olan çalı topluluğu.
• MAKİNALI TARIM : Tarım faaliyetlerinin teknik makinalar kullanılarak yapılan tarım.
• MAKROKLİMA : Geniş alanlarda görülen iklim tipidir.
• MAKSİMUM NEM : Belirli sıcaklık ve basınç altında 1 m havanın taşıyabileceği en çok nem miktarıdır.
• MANTARKAYA : Rüzgar aşındırması sonucunda oluşan kaya şeklidir.
• MATEMATİK KONUM : Enlem ve boylamlara göre bir yerin Dünya üzerindeki yeri.
• MENDERES : Akarsuların yaptığı büklümlerdir.
• MERA : Hayvanların otlatıldığı alanlardır.
• MERMER : Kalkerlerin çok yüksek sıcaklık ve basınç altında değişime uğraması sonucunda oluşur.
• MEZRA : Yaz dönemlerinde kurulan geçici yerleşim birimleri.
• MİKROKLİMA : Küçük alanlarda görülen iklim tipidir.
• MUSON İKLİMİ : Muson rüzgarlarının etkisi ile oluşan yazı yağışlı,kışı kurak iklim tipidir.
  
  
                                             -N-
• NADAS : Toprağın havalandırılması.
• NARENCİYE : Turunçgiller.
• NEBATAT : Bitki bilimi.
• NEHİR : Büyük akarsulara verilen isimdir.
• NÜFUS : Bir ülkede yahut belli bir alanda yaşayan insanların toplam sayısı.
  
  
                                             -O-Ö-
• OBA : Doğu Anadolu Bölgesi'nde çoğunlukta görülen geçici bir kır yerleşmesidir.
• OBRUK : Kireç taşının çözülmesi sonucunda meydana gelen doğal bir kuyudur.Keskin köşeli derin çukurluklardır.
• OKYANUS : Geniş,büyük su kütleleridir.
• OLTU TAŞI : Siyah,parlak,sert özelliklere sahip linyit türü.Süs eşyasında kullanılır.
• ORMAN ÜST SINIRI : Ormanların erişebildiği en üst sınır.
• OROJENEZ : Kıvrılma ve kırılma hareketleriyle oluşan dağ oluşumu.
• OTLAK : Hayvanların otlatıldıkları yerdir.
• OVA : Engebenin az olduğu,düz,vadilerle yarılmamış bir yüzey şeklidir.
• ÖN ASYA : Asya kıtasının güneybatı bölgesine verilen addır.
• ÖZEL KONUM : Bir yerin boğazlara,kıtalara,sanayi ve ticaret merkezlerine,komşu ülkelere vs... olan uzaklığıdır.
  
  
                                               -P
• PEDOLOJİ : Toprak bilimidir.
• PENEPLEN : Akarsu aşındırma faaliyetlerinin son evresinde deniz seviyesine indirilme ile meydana gelmiş az engebeli şekillerdir.
• PERİ BACASI : Volkan tüflerinin yaygın olduğu yerlerde akarsu aşındırması ve yağışlar ile meydana gelen kule biçimli yüzey şekli.
• PLAJ: Denizin kumluk yerlerindeki güneşlenme yeri.
• PLATO : Düz ve geniş düzlüklerdir.
• PLUVİL ÇAĞ :Yağmur çağı. 
• PODZOL TOPRAK : İğne yapraklı orman örtüsü altında meydana gelen soğuk,nemli bölge topraklarıdır.
• POYRAZ : Türkiye'de esen rüzgar türüdür.Yazları serinletici,kışın kuru soğuk etkisi yapar.
• PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR : Yerin derinliklerinden püskürerek yüzeyde katılaşarak oluşan taşlardır.
  
  
                                             -R-
• RAFİNERİ : Petrol arıtma tesislerine verilen addır.
• RAKIM : Bir yerin deniz seviyesine göre yükseltisidir.
• REJİM : Yağış,akarsu gibi terimlerin yıl içindeki değişimlerine göre akım düzeni.
• RELATİF NEM : Bağıl nemdir.
• RENKLENDİRME YÖNTEMİ : Yükselti ve derinlik gibi özellikler haritada renklerle gösterilir.Fiziki haritada yükselti özelliği genellikle yeşil,sarı ve kahverengi,derinlik özelliği ise açıktan koyuya giden mavi renk ile gösterilir.
• RESİF : Mercan kıyıları.
• REZERV : Maden bölgesinde çeşitli materyallerle karışık madenlerin bulunduğu kaynağa verilen ad.
• RİALI KIYI : Vadilerin aşağı kısımlarının sular altında kalması ile oluşan kıyı tipidir.,
• RÜZGAR AŞINDIRMASI : Rüzgarın yer şekillerini biçimlendirmesi olayıdır.
  
  
                                            -S-
• SAĞANAK : Bolca yağan yağmura verilen ad.Diğer anlamıyla bardaktan boşanırcasına yağan yağmur.
• SAMANYOLU : Milyarlarca yıldız ve gaz bulutlarından oluşan ışıklı kuşak.Güneş sistemininde içinde yer aldığı galaksidir.
• SAMYELİ : Türkiye'ye güneyden esen,kurutucu etki yapan yel.
• SARKIT : Mağaralarda tavandan aşağıya büyüyen damla taşları. (Dikit)
• SARP : Çıkılması zor olan dik yamaçtır.
• SAVAN : Ağaçlı bozkır.
• SEDİR AĞACI : Akdeniz bölgesinde rastlanılan kozalaklı ağaç türü.
• SEL : Çoğunlukla bol yağmurla oluşan ani,düzensiz su akıntılarına verilen addır.
• SENKLİNAL :Tabakaların kıvrılma biçimine verilen addır.
• SERA : Turfanda sebzelerin üretimine devam etmek amacıyla naylon ya da camdan yapılan oda şeklindeki kapalı yer.
• SIRADAĞ : Uzunca bir şekilde uzanan dağlar.
• SİRK GÖLÜ : Buzul aşındırması sonucunda çanaklarda su birikmesi ile oluşan göl.
• SİROKO : Akdeniz ülkelerinde güneyden esen sıcak bir yeldir.
• SIRT : İki akarsu vadisini birbirinden ayıran ,eğimli yüzeyleri birleştiren yeryüzü şekli.,
• SİS : Yere yakın bir çeşit bulut.
• SİSMOGRAF : Depremin şiddetini ölçen araç.
• SİYASİ COĞRAFYA : Beşeri coğrafyanın bir koludur.
• STEP : Bozkır.
• STRATOSFER : Düşük nem koşullarına sahip üst atmosfer katmanı.
• SU KÜRE: Hidrosfer.
• SUBTROPİKAL : Tropikal ve orta kuşaklar arasındaki geçiş alanlarıdır.
  
  
                                               Ş-
• ŞAHİT TEPE : Akarsu aşındırmasından az çok kurtulabilmiş ve aşındırmadan önceki yüzeyin bir parçası olan tepecik.
• ŞEHİRCİLİK : Şehirlerin bakımı,güzelleştirilmesi,ekonomik,kültürel,toplumsal kuralları ile ilgili konuları içine alan bir bilimdir.
• ŞELALE: Akarsuların yüksek bir yerden akması.Çağlayan.
• ŞEMOSFER : Stratosfer ile iyonosfer arasında kalan katmandır.Ultraviyole ışınlarını tutar.
• ŞİMAL : Kuzey.
• ŞİMŞEK : Bir bulutun içerisindeki elektrik boşalırken oluşan kırık çizgi şeklindeki geçici ışık.
• ŞİST : Yüksek basınç ve sıcaklığın etkisi ile yapraklaşmış kil taşı.
  
  
                                            -T-
• TABANLI VADİ : Akarsu yatak eğiminin azalması sonucunda akarsu menderesler çizerek yanal aşındırma yapar.Yanal aşındırmanın artması ile de tabanlı vadiler oluşur.
• TAKKE BUZULU : Dağların tüm yamaçlarını kaplayan buzul türü.
• TARAMA YÖNTEMİ : Haritalarda yer şekilleri kısa,kalın,sık çizgilerle gösterilir.Sık çizgiler eğimin arttığını,aralıklı çizgiler ise eğimin azaldığını gösterir.
• TARIM : Toprağa ekme,biçme faaliyetleri.
• TAŞKIN OVASI : Akarsuların taşıdığı malzemelerin birikmesi sonucunda meydana gelen ova.
• TAYGA : İğne yapraklı ağaçlardan oluşan orman.
• TEKTONİK : Yer kabuğunun oluşumu ve iç kuvvetler ile şekillenmesini  inceleyen bilim dalı.
• TEKTONİK GÖL : Tektonik hareketler sonucunda oluşan çanaklardaki göllerdir.
• TEKTONİK HAREKET : Yer hareketleri.Yükselme ve çökme olayları.
• TERMİK SANTRAL : Isı enerjisini elektrik enerjisine çeviren tesis.
• TERRA ROSA : Akdeniz bölgesinde görülen kırmızı topraklar.
• TOMBOLO : Kıyı oku ile bir adanın karaya bağlanması sonucunda oluşan şekildir.
• TOPOĞRAFYA : Yer kabuğu yüzeyi.
• TOPOĞRAFYA HARİTALARI : Yer şekillerini gösteren haritalardır.
• TRAVERTEN : Yer altı sularının mağara boşluklarında ya da yeryüzüne çıktıkları yerlerde içindeki kalsiyum karbonatın çökmesi sonucunda oluşan kimyasal tortul taştır.
• TROPOSFER : Atmosferin iç katmanıdır.
• TURUNÇGİL :Narenciye,portakal,greyfurt,limon,mandalina gibi meyvelerin genel adıdır.
• TÜF : Volkanik faaliyetler sırasında çıkan partiküller.
  
  
                                         - U-
• UÇ BÖLGESİ : Karadan ileriye doğru uzanarak sokulmuş yer.
• UVALA : Genişleyip derinleşen dolinlerin birleşmesi ile oluşan dolinlerden daha büyük olan çukurluklardır
  
  
                                         -Ü-
• ÜÇÜNCÜ ÇAĞ : 55-65 milyon yıl sürdüğü tahmin edilen bitki topluluğu ve memeli hayvanlar çağı.
• ÜLKE : Bir devletin idaresinde olan toprakların tamamı.
  
  
                                        -V-
• VADİ : Akarsu aşındırması sonucunda oluşan uzun çukurluk.
• VADİ BUZULU : Vadi boyunca uzanan buzul türüdür.
• VOLKANİZMA : Yerin derinliklerindeki kızgın magmanın püskürerek yüzeye çıkması durumudur.
• VEJATASYON : Bir yerdeki bitki topluluğunun oluşturduğu örtü.Orman,bozkır,çayırlık gibi...
• VERTİSOL : Killi araziler üzerinden meydana gelen killi topraklardır.
• VOLKAN : Yanardağ.
• VOLKAN BACASI : Magmanın yüzeye ulaşıncaya kadar geçtiği yoldur.
• VOLKAN BOMBASI : Lav parçalarının havada soğuması ile oluşur.
• VOLKAN KONİSİ : Volkanik maddelerin üst üste yığılması sonucu oluşan koni biçimli yükseltidir.
  
  
                                       -Y-
• YAĞIŞ : Havadaki su buharının yoğunlaşması sonucunda yeryüzüne düşmesi olayıdır.
• YAĞIŞ REJİMİ : Bir yere düşen yağış miktarının yıl içerisindeki dağılımıdır.
• YAĞMUR : Bulutlardaki su damlacıklarının düşmesi olayıdır.
• YAĞMUR ORMANI : Ekvatoral bölgede yer alan sık ve daima yeşil olan ormanlardır.
• YALIYAR : Dalga aşındırması sonucunda meydana gelen sarp kıyılar.Falez.
• YAMAÇ : Eğimli yüzeyler.
• YANARDAĞ : Magmanın yeryüzüne ulaştığı yer.
• YAPRAK : Bir tür bitki organıdır.
• YAR : Uçurum.
• YARIM KÜRE : Ekvatorun kuzey ve güneyinde yer alan yarım kürelerdir.
• YARIM ADA : Üç tarafı sular ile çevrili,denize sokulmuş kara parçasıdır.
• YAYLA :Derin akarsu vadileriyle yarılmış,yüksekte kalan düz arazi şeklidir.
• YAYLAK : Yazın hayvanların otlatıldığı yüksek olan dağlık yerlerdir.
• YAZ : Haziran,Temmuz,Ağustos aylarını kapsayan sıcak mevsim.
• YER ÇEKİMİ : İki cismin birbirini aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı ve kütleler çarpımıyla da doğru orantılı olarak çekmesidir.
• YER KABUĞU : Yer yuvarlağını kuşatan taş küre.
• YILDIZ : Geceleri gökyüzünde görülen ışıklı cisimlerden her biridir.
  
  
                                      -Z-
• ZAHİRE : Depolanmış tahıla verilen addır.
• ZELZELE : Deprem.
• ZEMHERİ : Kara kış.
• ZİRAAT : Tarım.
• ZOOCOĞRAFYA : Hayvan coğrafyasıdır. 
• ZÜHRE : Çoban yıldızı.